«Η κοινωνία σε θέλει να είσαι απλώς ένα φωτοαντίγραφο, ποτέ ένα πρωτότυπο» Όσσο

Τετάρτη 18 Νοεμβρίου 2009

Ιδού τα κόλπα καταπατήσεων δασών

ΠΑΝΟΥ Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ
Συνεχείς οι αναφορές για την κλιματική αλλαγή το τελευταίο χρονικό διάστημα. Συζητήσεις επί συζητήσεων και διασκέψεις χωρίς συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Η Κοπεγχάγη για άλλη μια φορά θα διαψεύσει τις όποιες προσδοκίες έχουν δημιουργηθεί. Τα λόγια περισσεύουν και οι πράξεις είναι όνειρα θερινής νυκτός. Από την άλλη δάκρυα για τις πλημμύρες, τα αντιδιαβρωτικά έργα και την καμένη γη που αφήνουν πίσω τους τα φυσικά φαινόμενα και οι ακολουθούμενες πολιτικές. Η φύση όμως και το κατεστραμμένο δάσος πάντοτε εκδικείται.
Χιλιάδες στρέμματα γης στη χώρα μας έχασαν τον δασικό χαρακτήρα τους, χωρίς το ελληνικό Δημόσιο να τα έχει προστατεύσει. Οικοπεδοποιήθηκαν ή άνοιξε ο δρόμος για δόμηση. Αναφέρουμε περιληπτικά τα «κόλπα» που οδήγησαν στην υποβάθμιση του δασικού περιβάλλοντος, με παράλληλη καταστρατήγηση διατάξεων της δασικής νομοθεσίας και του Συντάγματος:
α. Οριοθετήσεις παλαιών οικισμών
Η πρώτη «μηχανή» για τη δόμηση δασικών εκτάσεων ετέθη σε λειτουργία πριν από πολλές δεκαετίες, καθώς με οδηγίες που δόθηκαν σε πολεοδομικές υπηρεσίες, οριοθετήθηκαν οικισμοί της χώρας ως προϋφιστάμενοι του 1923. Με την παραπάνω διαδικασία συμπεριελήφθησαν στις οριοθεσίες δασικές εκτάσεις που ακόμη και σήμερα οικοπεδοποιούνται και οικοδομούνται.
β. Οριοθετήσεις οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων
Στην επόμενη φάση 1985-1987 επιχειρήθηκε να αναστραφεί η στρεβλή διαδικασία οριοθέτησης σχετικά με οριοθεσίες οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων, παρόλα αυτά πολλές πολεοδομικές υπηρεσίες, ενώ γνώριζαν την έλλειψη Δασολογίου στις μελετώμενες περιοχές, προώθησαν διαδικασίες οριοθέτησης οικισμών. Έτσι συμπεριλήφθησαν στις οριοθεσίες δάση, δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις, που έκτοτε οικοπεδοποιούνται.
γ. Τροποποιήσεις εγκεκριμένων σχεδίων
Κατά τις τροποποιήσεις εγκεκριμένων σχεδίων έχουν γίνει και επεκτάσεις τους εις βάρος παρακείμενων εκτάσεων δασικού χαρακτήρα – κυρίως αποτεφρωμένων λόγω πυρκαγιών – οι οποίες έτσι οικοπεδοποιούνται και δομούνται.
δ. Μετατροπή δασικών σε αστικές περιοχές
Εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια που έχουν συμπεριλάβει εκτάσεις δασικού χαρακτήρα, ενώ δεν έχουν καταστεί έγκυρα, εξακολουθούν να υλοποιούνται. Αυτό έχει ως συνέπεια αμιγώς δασικές περιοχές να μετατρέπονται σε αστικές εκτάσεις.
ε. Ανεκτέλεστες απαλλοτριώσεις
Χώροι εντός σχεδίων πόλεων με συγκροτημένο πράσινο, πάρκα ή άλση, με το πρόσχημα ότι δεν απαλλοτρίωσαν οι ΟΤΑ τις εκτάσεις και παρήλθε η προβλεπόμενη έκτου νόμου οκταετία, αποχαρακτηρίζονται από κοινόχρηστοι και μετατρέπονται σε δομήσιμες εκτάσεις.
στ. Απουσία διαγραμμάτων εφαρμογής
Σχέδια πόλης υλοποιούνται χωρίς την ύπαρξη διαγραμμάτων εφαρμογής, με αποτέλεσμα ακριανά οικοδομικά τετράγωνα να επεκτείνονται σε βάρος εκτάσεων δασικού χαρακτήρα.
ζ. «Ανοικτά» οικοδομικά τετράγωνα
Σχέδια πόλης περιλαμβάνουν περιμετρικά ανοικτά οικοδομικά τετράγωνα και έτσι δομούνται δάση και δασικές εκτάσεις.
η. «Ιδιοκτησίες» οικοδομικών συνεταιρισμών
Οικοδομικοί συνεταιρισμοί φερόμενοι ως ιδιοκτήτες εκτάσεων που χαρακτηρίζονται δάση ή δασικές, καταφέρνουν να διαμορφώνουν τις εκτάσεις αυτές σε τετράγωνα διανοίγοντας δρόμους, τους οποίους σε πολλές περιπτώσεις ασφαλτοστρώνουν και στους οποίους σε συνεργασία με τους οικείους ΟΤΑ δίνουν ονομασίες. Με την ανέγερση αυθαιρέτων η όλη δασική περιοχή δίνει την ψευδή εικόνα πλήρως οργανωμένης πολεοδομικά περιοχής.
Άραγε θα ληφθούν ποτέ μέτρα ουσίας και αποτελεσματικής χωροταξικής πολιτικής πάνω στο τεράστιο αυτό πολιτικό ζήτημα;