Κάποιοι άνθρωποι, στην ιστορία της ανθρωπότητας, έχουν ξεχωρίσει για την πρόσφορα τους στην επιστήμη, στον πολιτισμό, σε διάφορους άλλους τομείς ...και στην πατρίδα τους.Σήμερα όλους αυτούς τους διδασκόμαστε στο «μάθημα» της ιστορίας και κάποιους ποιητές στο «μάθημα» της λογοτεχνίας. Όλοι αυτοί αποτελούν «σύμβολα» της κάθε εποχής και είναι παραδείγματα προς μίμηση. Από την άλλη μεριά όμως, ποια είναι η πραγματικότητα; Ότι στα σχολεία μαθαίνουμε μια βιογραφική περίληψη όλων αυτών των προσώπων –συμβόλων, χωρίς να εμβαθύνουμε με ιδιαίτερο προβληματισμό στο τεράστιο έργο τους και στην προσφορά τους. Έτσι, περισσότεροι μαθητές και μετέπειτα πολίτες της κοινωνίας, μένουν «ρηχοί», χωρίς δηλαδή πνευματικό βάθος, χάνοντας την ευκαιρία να καλλιεργήσουν το πνεύμα τους και να διευρύνουν τους ορίζοντες τους.
Βέβαια, υπάρχουν και αυτοί οι οποίοι παρακινούμενοι από μια εσωτερική ανάγκη, θέλουν να εκφραστούν μέσα απ’ την κάθε μορφή τέχνης, αξιοποιώντας το όποιο ταλέντο διαθέτουν. Στα μάτια του συνόλου, με ελάχιστες εξαιρέσεις, χαρακτηρίζονται με τη συνήθη έκφραση του «φευγάτου», δηλαδή απέχουν απ’ την πραγματικότητα και ζουν σε ένα κόσμο φανταστικό. Η προαναφερθείσα φράση, εμπεριέχει ίσως και μία σκόπιμη προσπάθεια, για υπονόμευση της πνευματικής τους διαύγειας και ταυτόχρονα οδηγεί σε αποκλεισμό της ομαλής ένταξής τους στην κοινωνία, που έχει ως φυσικό επακόλουθο την κοινωνική και προσωπική απομόνωση.
Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, ότι οι περισσότεροι καλλιτέχνες χαρακτηριστήκαν «άνθρωποι μοναχικοί» με την κατηγορία των ψυχολογικών διαταραχών και της αναπροσαρμοστικότητας, στο ευρύτερο κοινωνικό γίγνεσθαι. Αξιοπρόσεκτο είναι το ότι «το έργο τους αναγνωρίστηκε, τις περισσότερες φορές, μετά θάνατον», γεγονός που αφήνει αναπάντητα ερωτήματα. Η προαναφερθείσα, λοιπόν, κατάσταση εμπεριέχει έντονα το στοιχείο του κοινωνικού ρατσισμού, απέναντι σε όποιον διαφοροποιείται από τη μάζα και τολμά να εκφραστεί, επιλέγοντας έναν τρόπο προσωπικό και συνάμα διαφορετικό. Η αλήθεια όμως είναι μία, ότι δηλαδή «οι άνθρωποι που εκφράστηκαν μέσα από την τέχνη διέθεταν ψυχικό σθένος, διορατικότητα και διακρίνονταν για την μεγάλη ευαισθησία τους και την ανιδιοτελή αγάπη για τον συνάνθρωπο τους». Κλείνοντας αυτό στο οποίο πρέπει να επιστήσουμε την προσοχή, είναι ότι το υπάρχον παιδαγωγικό σύστημα και γενικότερα η ίδια η κοινωνία, θα πρέπει να σταθεί πιο σοβαρά και υπεύθυνα στα «σύμβολα» που έλαμψαν ανά τους αιώνες και να περάσουμε το μήνυμα ότι όποιος τολμά να ξεχωρίσει, με έναν οποιοδήποτε τρόπο μέσα από την τέχνη, οι υπόλοιποι θα πρέπει να τον αγκαλιάσουν και όχι να του γυρίσουν την πλάτη κατά τη διάρκεια της ζωής του, εξυμνώντας μετά θάνατον το μεγαλείο και την προσφορά του στον πολιτισμό.
Γεώργιος Π. Σαβελώνας
